Najstarszy gotowany pokarm. W Izraelu znaleziono pozostałości po takim posiłku
21 listopada 2022, 13:36Umiejętność gotowania pokarmów uznawana jest za kluczowy element ewolucji człowieka. Gotowane pożywienia oraz wszystko, co związane z tym procesem, miało olbrzymi wpływ na naszą biologię oraz rozwój stosunków społecznych. Niedawno zdobyto dowody, że hominini intencjonalnie używali ognia co najmniej milion lat temu. Kiedy jednak wykorzystywali ogień do przygotowywania posiłków?
Majowie podczas rytuałów pili tytoń
6 marca 2024, 10:35Tytoń to jedna z najważniejszych roślin rytualnych i medycznych Mezoameryki. Dysponujemy licznymi źródłami wskazującymi na powszechne jego stosowanie. Ślady nikotyny w fajkach z Ameryki Północnej, przedmiotach do palenia i kruszenia tytoniu z Chile, płytce nazębnej zmarłych z Kalifornii, włosach mumii z pustyni Atacama czy naczyniu z nizin Majów. Analizy przedstawień artystycznych i źródła etnograficzne wskazują, że tytoń był i jest palony. Tymczasem naukowcy znaleźli ślady wskazujące na... picie tytoniu przez Majów.
Monumentalny budynek z prehistorycznej Mezopotamii. Kani Shaie odsłania kolejne tajemnice
4 listopada 2025, 13:38Na stanowisku Kani Shaie w irackim Kurdystanie znaleziono monumentalny budynek. Pozwoli on lepiej poznać początki cywilizacji Mezopotamii i osadnictwa w górach Zagros. Kani Shaie to wyjątkowe miejsce. Najbardziej intensywne osadnictwo miało tu miejsce od V do połowy III tysiąclecia przed naszą erą. Ludzie mieszkali tutaj zatem w okresach Ubajd (ostatni prehistorycznym okresie Mezopotamii), Uruk (okres wczesnej historii obejmujący epokę miedzi i wczesną epokę brązu) oraz okres wczesnodynastyczny. Jednak ludzie mieszkali tam już wcześniej, w czasach kultury Halaf (VI tysiąclecie p.n.e.), przez czasy neoasyryjskie, aż po czasy imperium osmańskiego. W sumie to 7000 lat.
Wymarł z głodu
17 listopada 2009, 09:55Jeleń olbrzymi, zwany też łosiem irlandzkim, był jednym z największych jeleniowatych, jakie kiedykolwiek zamieszkiwały Ziemię. Do tej pory pozostawało tajemnicą, czemu nagle wyginął ok. 10600 lat temu. Analiza zębów wykazała, że Megaloceros giganteus nie przetrwał zmiany klimatu. Północna Europa stawała się coraz chłodniejsza i bardziej sucha, przez co zmniejszał się dostęp do pokarmu (Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology).
W jerozolimskiej dzielnicy odkryto akwedukt sprzed ponad 2 tys. lat
26 maja 2015, 06:37Podczas prac budowlanych w kwartale Umm Tuba odkryto fragment akweduktu sprzed ponad 2 tysięcy lat, za pośrednictwem którego dostarczano wodę do Jerozolimy.
Homo sapiens od dziesiątków tysięcy lat unikają rozmnażania się wśród krewnych
6 października 2017, 10:01Wydaje się, że Homo sapiens już przed 34 000 lat zdawali sobie sprawę z niebezpieczeństw krzyżowania się wśród bliskich krewnych i stworzyli zadziwiająco złożoną sieć społeczną, która pozwalała na uniknięcie tego problemu.
W Rybniku odkryto cmentarz kobiet, którego początki mogą sięgać średniowiecza
24 września 2019, 05:30Skwer przy figurze św. Jana Niepomucena w Rybniku skrywał nieznany dotychczas cmentarz. Natrafiono na niego, gdy mieszkańcy domagali się, by miasto posadziło w tym miejscu drzewa. Miasto wyraziło zgodę, tym bardziej, że na starych fotografiach widać, iż drzewa w przeszłości tam rosły
Wyjątkowa średniowieczna fortyfikacja. Jedyne takie znalezisko na Półwyspie Iberyjskim
11 grudnia 2020, 04:53Archeolodzy pracujący w gminie Vila de Cruces w hiszpańskiej Galicji sądzili początkowo, że mają do czynienia z dość typowym dla tej okolicy zamkiem, zawierającym jednak nietypowe rozwiązania architektoniczne. Już samo to było sporą sensacją. Bliższe badania pokazały jednak, że mamy do czynienia z czymś absolutnie wyjątkowym.
Tytoń używany jest przez ludzi od ponad 12 000 lat
12 października 2021, 08:44Przed około 12 300 lat na bagnistym terenie dzisiejszego stanu Utah zjawiła się grupa ludzi zwabionych tam zapewne przez obecność megafauny – mamutów czy wielbłądów – oraz kaczek, dzięki którym nie musieli głodować pomiędzy upolowaniem większego zwierzęcia. O ich obecności świadczą pozostałości po palenisku, kamienne narzędzia i kości kaczek. Jednak tym, co najbardziej zainteresowało archeologów są nasiona tytoniu znalezione w palenisku.
Cenne odkrycia podczas prac archeologicznych na cieszyńskim Rynku
20 lipca 2022, 06:10Pod koniec czerwca rozpoczęły się badania archeologiczne na cieszyńskim Rynku. Prowadzi je firma PPS Invictus we współpracy z Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Odkryto m.in. parę warstw bruku. W sąsiedztwie tego średniowiecznego odsłonięto zaś pozostałości drewnianych desek - pomostu lub pokrycia (dachu) piwnicy lub innego obiektu. Specjaliści z Muzeum wspominają też o reliktach 2 drewnianych wodociągów i licznych zabytkach ruchomych z warstwy średniowiecznej.
